Oog voor Naasten en Nabestaanden

Wat houdt het in?

Zorg en aandacht die specifiek gericht is op naasten vóór, rond en na het sterven van een dierbare hoort bij goede palliatieve zorg. Het doel van deze interventie is om zorgverleners (artsen, verpleegkundigen, verzorgenden en vrijwilligers) die werkzaam zijn in zorgorganisaties in staat te stellen betere en gerichtere zorg te geven aan naasten rondom het overlijden van hun dierbare. Door als organisatie of zorgverlener met deze interventie aan de slag te gaan wordt de kwaliteit van leven van naasten én patiënt vergroot. Ook wordt de kwaliteit van zorg bevorderd. 

De Oog voor Naasten en Nabestaanden (ON2)-methodiek bestaat uit diverse hulpmiddelen, zoals een workshop, lesmateriaal, filmpjes en folders gericht op zorgorganisaties, zorgverleners en naasten. Om de ON2-methodiek te kunnen implementeren binnen je eigen zorgorganisatie zijn de volgende implementatiehulpmiddelen ontwikkeld: 

• www.oogvoornaasten.nl: De website bevat informatie voor naasten, zorgverleners en organisaties. Op de website zijn de diverse hulpmiddelen te vinden en worden ze toegelicht. Op dit moment worden de hulpmiddelen herzien. Deze hulpmiddelen zullen naar verwachting eind januari 2024 beschikbaar komen. Tussentijds is de website gewoon te bezoeken en is het mogelijk om met de hulpmiddelen aan de slag te gaan. Een belangrijk hulpmiddel uitgelicht: 
  • Workshop De Reis van de Naasten. Met deze workshop kun je met je team in kaart brengen waar je nu staat wat betreft de zorg voor naasten en welke verbeteringen mogelijk zijn. De materialen voor de workshop zijn vanaf eind januari 2024 te vinden op de website.
• Implementatiehandreiking: Deze handreiking bevat informatie hoe je de ON2-methodiek kan implementeren in je eigen organisatie en welke randvoorwaarden daarvoor gelden. 
• Implementatietool (nog niet beschikbaar): Via deze implementatietool worden zorgorganisaties in een eigen digitale omgeving meegenomen door de stappen van de implementatie, zoals de voorbereiding, uitvoering en borging van de ON2-methodiek. De verwachting is dat deze tool in het voorjaar van 2024 beschikbaar is. 

Wat levert het project op?

Implementatie van de ON2-methodiek in jouw organisatie kan de volgende resultaten opleveren:

• Zorgteams kunnen gerichtere zorg geven aan naasten en hen beter ondersteunen voor, tijdens en na het overlijden van hun dierbare.
• De kwaliteit van leven van naasten én patiënt/bewoner verbetert als zorgverleners oog voor naasten hebben.
• Naasten worden, door de voor hen beschikbare informatie, gestimuleerd om beter voor zichzelf te zorgen. Bovendien krijgen ze handvatten om in gesprek te gaan met de zorgverlener over hun behoefte aan informatie, ondersteuning en samenwerking met voor, tijdens en na het overlijden van een dierbare.
• Binnen de organisatie ontstaat er meer draagvlak voor zorg voor naasten. Oog voor naasten wordt deel van de werkprocessen, waardoor er een betere kwaliteit van zorg, een hogere klanttevredenheid, een hogere medewerkerstevredenheid is.

Meer informatie

Het is mogelijk om gebruik te maken van NPPZ II stimuleringsimpuls. Ga voor meer informatie naar de procedure op Palliaweb.

Wie is betrokken?

De interventie is geschikt voor organisaties in ziekenhuizen, verpleeghuizen, hospices en thuiszorg die de methodiek willen implementeren in hun eigen organisatie. Los daarvan is het natuurlijk mogelijk om als zorgverlener kennis op te doen van de hulpmiddelen die er beschikbaar zijn of om naasten te informeren over deze informatie.

Wat zijn randvoorwaarden voor implementatie?

Wanneer je binnen je eigen organisatie verschillende onderdelen wilt implementeren zijn de volgende randvoorwaarden van belang:

• Creëer draagvlak binnen de organisatie en het management. Zij moeten tijd/menskracht voor dit project beschikbaar maken. 
• Wijs een kartrekker of projectambassadeur aan die de implementatie op zich neemt
• Gebruik de checklist in de implementatiehandreiking als handvat voor implementatie

Samen leren en implementeren

Als je als organisatie gaat starten met deze interventie voegen we je ook toe aan het Leerwerkplatform. Dit is een platform waar onderling ervaringen, kennis en best practices worden gedeeld. Meer informatie over het leerwerkplatform en hoe je je kan aanmelden vind je in de implementatiehandreiking.

Investering

De implementatie van de ON2-methodiek kost tijd en geld. Hieronder is een schatting gemaakt wat de investering voor de implementatie, uitgaande van een looptijd van twaalf maanden. De totale kosten zijn afhankelijk van het uurtarief en van het maatwerktraject. 

• Inzet projectambassadeur: vier uur per week (opstartfase 1e 2-3 maanden), daarna twee uur per week
• Inzet projectteam leden (3-4 personen): twee uur per week (opstartfase 1e 2-3 maanden), daarna één uur per week   
• Inzet manager: twee uur per maand 
• Inzet personeel aan deelname workshop De Reis van de Naaste of klinische les/training: twee uur per persoon voor de workshop (max 10 personen) of één uur per persoon voor bijwonen klinische les (aantal personen afhankelijk van grootte afdeling/organisatie)
• Extra kosten voor uitvoer eigen maatwerkplan naar aanleiding van de workshop De Reis van de Naaste: kosten nader te bepalen
• Advisering en begeleiding bij implementatie (via inloopspreekuur): afhankelijk van je maatwerktraject, ongeveer één a twee uur (in het gehele traject)
• Materiaalkosten (printen folders): €2.000

Achtergrondinformatie

De Oog voor Naasten en Nabestaanden methodiek is ontwikkeld door het Expertisecentrum Palliatieve zorg Leids Universitair Medisch Centrum (EPZ-LUMC) in nauwe samenwerking met Pharos, Mantelzorg.nl, PZNL expertgroep palliatieve zorg ten tijde van corona, Hogeschool Rotterdam en Amsterdam UMC. Andere belangrijke partners zijn: consortium Propallia en Universitair Netwerk voor de Care Zuid Holland (UNC-ZH). De financiering is afkomstig van het ZonMw programma ‘Palliantie. Meer dan zorg’.