Gezamenlijke besluitvorming tijdens de corona (COVID-19)-pandemie

Introductie

In deze studie is onderzocht in hoeverre mensen willen meebeslissen bij gezondheidszorg keuzes tijdens de COVID-19-pandemie.

De onderzoeksvragen waren:

1. Willen mensen meebeslissen bij algemene gezondheidszorg keuzes en bij een COVID-19-infectie?
2. Is er verschil tussen leeftijdsgroepen en tussen mensen met en zonder comorbiditeit in de mate van meebeslissen bij keuzes rondom COVID-19?

De hypothesen waren:

• Meer angst/bezorgdheid en minder gezondheidsvaardigheden met betrekking tot e-health zijn voorspellers voor minder graag willen meebeslissen bij een COVID-19-infectie.
• Wel willen meebeslissen is een voorspeller voor minder acceptatie van triage voor IC-opname.

Methodiek

Het onderzoek bestond uit een online vragenlijst die is ingevuld door 1061 respondenten tijdens de eerste COVID-19-piek in Duitsland.

De mate waarin mensen wilden meebeslissen werd gemeten met de Autonomy Preference Index en aan de hand van een hypothetisch scenario over een COVID-19-infectie. Aansluitend waren er stellingen over specifieke COVID-19-keuzes.
 
Acceptatie van triage voor IC-opname werd ook gemeten met een hypothetisch scenario waarbij het ging over beperkte IC-plekken. Respondenten werd gevraagd in hoeverre zij accepteerden dat zorgverleners de enige beslissers zijn en hoeveel angst dit hen oplevert. 

Resultaten

55% van de respondenten gaf aan dat zij wilden meebeslissen bij algemene gezondheidszorg keuzes. Bij keuzes rondom COVID-19 wilde slechts 40% meebeslissen.

Jongere respondenten (18-35 jaar) wilden minder meebeslissen rondom COVID-19-keuzes dan respondenten uit oudere leeftijdscategorieën. Een hoger risico op ernstiger verloop van COVID-19 hing samen met willen meebeslissen.

Angst/bezorgdheid was juist een voorspeller voor willen meebeslissen bij een COVID-19-infectie. De grootste voorspeller voor willen meebeslissen bij COVID-19 was de voorkeur om mee te willen beslissen bij algemene gezondheidszorg keuzes. Gezondheidsvaardigheden met betrekking tot e-health was geen voorspeller.

Willen meebeslissen bij algemene gezondheidszorg keuzes als bij een COVID-19-infectie was een voorspeller voor minder acceptatie van IC-triage.

Conclusie/aanbevelingen

De meeste respondenten wilden meebeslissen als het over hun algemene gezondheid ging, maar waren bij de hypothetische COVID-19 gerelateerde beslissingen tegelijkertijd ook meer bereid om de keuze van artsen te volgen. Dit onderzoek laat zien dat mensen rekening houden met de context wanneer zij gezondheidszorg gerelateerde keuzes maken.

Relevantie voor praktijk

• Niet iedereen heeft tijdens een internationale gezondheidscrisis behoefte aan meebeslissen. 
• Er lijkt een matige acceptatie van triage te zijn die gepaard gaat met een verhoogd gevoel van angst.
• Het kan behulpzaam zijn om tools ter ondersteuning van gezamenlijke besluitvorming in te zetten zonder dat zij zorgverleners extra belasten.

Naar de publicatie

Köther, A. K., Siebenhaar, K. U., Alpers, G. W. (2021). Shared Decision Making during the COVID-19 Pandemic. Medical Decision Making, 41(4);430-438.

Gezamelijke besluitvorming

Op basis van wensen en doelen van patiënten in de palliatieve fase zijn in het Kwaliteitskader Palliatieve Zorg Nederland acht essenties geformuleerd. Door invulling te geven aan deze essenties wordt optimaal aandacht geschonken aan de belangrijkste waarden, wensen en behoeften van patiënten.

Dit onderzoek ligt in lijn met de essentie Gezamelijke besluitvorming. Om elke patiënt passende regie over zijn ziekte en zijn zorg te kunnen bieden en samen af te wegen welke waarden, wensen en behoeften van de patiënt en diens naasten prioriteit hebben, haalbaar en uitvoerbaar zijn, dient er sprake te zijn van gezamenlijke besluitvorming.

Je vindt de acht essenties hier.